Congres Kirchheiner-leerstoel Ombudsman & Rechtsstaat

Start date:
29 August 2024

Duration:
1 daypart

Legal area:
Bestuurs(proces)recht

Course:
Other

About
Program
Speakers
Location
Price

Over het congres

De rechtsstaat staat vanwege onder meer de Toeslagenaffaire meer dan ooit in de belangstelling. Na de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2023 is in de kabinetsformatie uitvoerig over de rechtsstaat gesproken. En het einde van het debat is nog niet in zicht. De komende periode zal in het teken staan van het rapport van de Staatscommissie rechtsstaat en de uitvoering van haar aanbevelingen.

In het actuele rechtsstaatdebat speelt het ombudsinstituut een centrale rol. De Nationale ombudsman signaleerde in 2017 de problemen in de uitvoering van de kinderopvangtoeslag. Met zijn rapport is lang niets gebeurd. Waarom dat zo is, is niet duidelijk geworden. Wel heeft het toenmalige kabinet in reactie op het rapport ‘Ongekend onrecht’ nog eens onderstreept dat de ombudsman bij uitstek de instantie is die burgers kunnen benaderen als zij in de uitvoering klem komen te zitten. Het kabinet duidde de Nationale ombudsman als een ‘‘veiligheidsslot’’ voor burgers in zeer schrijnende situaties.

Deze laatste omschrijving is illustratief voor de transformatie die het ambt van Nationale ombudsman sinds de oprichting in 1981 heeft ondergaan. In de beginperiode hield hij zich vrijwel uitsluitend bezig met de behandeling van klachten over bestuursorganen. Anno 2024 omvat zijn taak veel meer dan dat. Naast behandeling van klachten in concrete zaken – de grondwettelijke kerntaak– is de Ombudsman zich in toenemende mate gaan toeleggen op het uit eigen beweging signaleren en agenderen van structurele problemen in de uitvoering. De Ombudsman is op deze wijze gaan fungeren als intermediair tussen de overheid en de samenleving en poogt op die wijze bij te dragen aan het herstel van het vertrouwen in de overheid.

In het congres staat de vraag centraal in hoeverre de Nationale ombudsman wettelijk en praktisch voldoende effectief is toegerust om zijn taken uit te voeren. Kan de ombudsman wel een veiligheidsslot vormen voor burgers in zeer schrijnende situaties? Daartoe wordt, in samenhang met het rapport van de Staatscommissie rechtsstaat, aandacht besteed aan de positie van de Nationale ombudsman in het Nederlandse staatsbestel en zijn verhouding tot de staatsmachten (wetgever, bestuur en rechter) en de andere Hoge Colleges van Staat. Daarnaast zullen meer operationele vraagstukken en knelpunten aan de orde komen waar de ombudsman in de dagelijkse praktijk mee te maken heeft. Ook het perspectief van lokale ombudslieden zal aan bod komen.

(Hoofd)docent(en)

prof. Luc Verheij, Hoogleraar staats- en bestuursrecht Universiteit Leiden

Mr. Fatma Capkurt, Docent Universiteit Leiden

Doelgroep
Juristen, ombudslieden, ambtenaren, wetenschappers, bestuurders.

Mogelijkheden onderwijs op afstand
Bij dit congres is deelnemen op afstand helaas niet mogelijk.

Heeft u nog vragen?
Wij beantwoorden ze graag.

Per mail: events@law.leidenuniv.nl
Telefonisch: 071 527 8666
Alle contactgegevens

Zie ook: paoleiden.nl/veelgestelde-vragen

Congres Rechtsstaat & Ombudsman
Donderdag 29 augustus 2024

13:15	Ontvangst & registratie
13:30	Inloop met koffie & thee
14:00	Introductie Prof. Luc Verheij
14:10	Keynote Professor Henk Kummeling, rector-magnificus van de Universiteit Utrecht
14:30	Reactie op de keynote door referent: dr. Gert Jan Geertjes, universitair docent staats- en bestuursrecht Universiteit Leiden
14:40	Q&A met de zaal
14:55	De uitwisseling van signalen over knelpunten in de uitvoering: Professor Marc Hertogh, hoogleraar rechtssociologie RUG en faculteitshoogleraar van de Universiteit Utrecht
15:15	Reactie referent: Alex Wijkhuizen, programmadirecteur Werk aan Uitvoering bij het directoraat-generaal Werk aan Uitvoering van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
15:25	Q&A met de zaal
15:40	Pauze
16:00	De bevoegdheid van de Nationale ombudsman in het licht van de bevindingen van de Commissie Schueler: Professor Ymre Schuurmans, Universiteit Leiden
16:20	Reactie referent: Yacintha Habicht, Universiteit van Amsterdam
16:30	Q&A met de zaal
16:45	Slotwoord: Reinier van Zutphen, Nationale Ombudsman
17:00	Receptie